Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Parkların bitkisel tasarımında kullanılan taksonlar: Trabzon kent merkezi örneği

Yıl 2016, Cilt: 17 Sayı: 2, 200 - 213, 26.09.2016
https://doi.org/10.17474/acuofd.71993

Öz

Park tasarımında, öncelikle alanın doğal (topoğrafyası, bitki örtüsü, mikroklima vb) ve fiziksel (mevcut yaya ve taşıt trafiği vb.) özellikleri iyi değerlendirilmelidir. Tasarım, alanın özellikleri ve sınırlarıyla uyumlu olmalıdır. Tasarımda doğayı mümkün olan tüm çeşitliliği ile kente taşıyacak doğal taksonlara ve yeşil alanlara yer verilmelidir. Kentlerdeki parklar, insan ve doğa arasında bozulan ilişkiyi dengelerken kent mekânına da fiziksel ve estetik değer sağlar. Parklardaki bitkilendirmeler ve kullanılan bitki türleri sahip oldukları çeşitliliklerinin yanı sıra ortaya koydukları doğal bitki örtüsü ve farklı kompozisyon tipleri bakımından önemlidirler. Bu çalışmada Trabzon kenti içerisindeki parklar (alan büyüklüğü 1 ha üzerinde olanlar) ve bu parklar içinde bulunan bitki kompozisyonları (bitkilerin ölçüleri açısından), bitki türleri ve doğallık oranları değerlendirilmiştir. Bu amaçla yapılan çalışmada beş farklı parkta toplam 103 farklı bitki taksonu belirlenmiştir. Bu bitkilerin ortaya koydukları çeşitlilikler, doğal ya da egzotik olma durumları ve bitkisel tasarımda ölçü açısından nasıl kullanıldıkları belirlenmiştir. Parklarda gerçekleştirilen bu çalışmada ölçü açısından değerlendirilen bitkisel komposizyonlar da en çok belirlenen hata dikim aralıklarına dikkat edilmemesi olmuştur.

Kaynakça

  • Akbari H., Pomerantz M., Taha H., (2001) Cool surfaces and shade trees to reduce energy use and improve air quality in urban areas. Solar energy 70:295-310
  • Altınçekiç, H., Kart, N., (2007) Kentsel yeşil alanlarda bitkisel tasarım ve bitkilerin kullanım olanakları. İÜ, İstanbul büyükşehir belediyesi Yayını, İstanbul.
  • Anşin, R., ve Özkan C., (1996) Trabzon Yöresi Doğal Bitki Örtüsü, K.T.Ü Araştırma Fonu Projesi Trabzon, Proje No: 92.113.001.3.
  • Aydemir, S., N., Ökten, A.M. Öksüz, (1993) Konut alanları donatı standartları. DKB’de nitelikli konut araştırması, DPT 91.112.002.2,KTÜ, Trabzon, Cilt 1, s. 120-243.
  • Başer, B., (2003) The aesthetic and functional expectations of the community from city park and its reflaction to design: a study on Bursa Soğanlı park, livenarc international congress proceedings, Karadeniz Technical University, Trabzon, s.340-349.
  • Çepel N., (1988) Orman Ekolojisi. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları, İstanbul.
  • Dee, C., (2001) Form and Fabric in Landscape Architecture, Spon Press, London.
  • Dunnet, N., N., C., Swanwick, H., Woolley, (2002) Improving urban parks, play areas and green spaces. Sheffıeld university, London.
  • Eren, E.T., (2012) Kentsel açık yeşil alanların dağılımlarının tarihi süreç içindeki değişimi: Trabzon kenti Boztepe-ganita aksı örneği. Yüksek lisans tezi, Karadeniz teknik üniversitesi.
  • Eisner, S., Gallion, A., Eisner, S., (1986) The urban pattern. Van notrard reinhold, New york.
  • Heisler G.M. (1986) Effects of individual trees on the solar radiation climate of small buildings. Urban Ecology, 9:337-359.
  • Heisler GM, Grant RH (2000) Ultraviolet radiation in urban ecosystems with consideration of effects on human healty. Urban Ecosystems 4:193-229.
  • Lawson, F., M., Boud-Bovy, (1977) Tourism and recreation development, architectural press, London.
  • Ladermann, A., A., Trachsel, (1968) Spielplatz und Gemeinschaftszentrum, Verlag Gerd, Stuttgard.
  • Porterfield, G.A., B.H. Kenneth, (1994) A Concise guide to community planning. Newyork, USA.
  • Küçük,M. ve M.Var, (1995) Doğu Karadeniz Yöresinin Doğal Herdemyeşil Odunsu Taksonlarının Floristik, Ekolojik ve Ekonomik Önemleri. Ot Sistematik Botanik Dergisi 2:167-173.
  • Karaşah, B., Var, M., (2012) Trabzon ve bazı ilçelerinde kent dokusundaki bitkilendirme tasarımlarının ölçü-form açısından irdelenmesi. Bartın orman fakültesi dergisi, 14:1-11.
  • Leszczynski, N.A., (1999) Planting the Landscape-A Professional Approach to Garden Design. John Wiley&Sons, New York.
  • Novak, D.J., Crane D.E., (2002) Carbon storage and sequestration by urban trees in the USA. Environmental Pollution 116: 381-389.
  • Robinson, N., (1992). The Planting Design Handbook. Gower Publishing, England.
  • Seçkin, Y. Ç., H. Türkoğlu, (2006) Amasya tarihi kent merkezi açık mekânlarının kullanım analizi. İTÜ Mimarlık Dergisi, 5:15-28.
  • Urge Team (2004) Making Greener Cities, A Practical Guide. UFZ Centre for Environmental Research Leipzig-Halle, Germany.
  • Walker, T. D., (1991) Planting Design. Van Nostrand Reinhold, New York.
  • Tercan S., (1994) Ankara Mamak ilçesinde Açık ve Yeşil Alan ilişkileri ve Peyzaj Mimarlığı Açısından Alınması Gerekli Önlemler. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi.
  • Var, M., (1992). Kuzeydoğu Karadeniz Bölgesi Doğal Odunsu Taksonlarının Peyzaj Mimarlığı Yönünden Değerlendirilmesi Üzerine Araştırmalar. Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi.
  • Var, M. ve H Acar, (2002) Doğal Bitkilerimizin Zenginliğine Karşın Fidanlıklarımızda Üretilen Egzotik Türler ve Özellikle Japonya Orijinli Bitkilerin Yeri”, II. Ulusal Süs Bitkileri Kongresi, 255-263, Antalya.
  • Yıldızcı, A.C., (1982). Açık alan, kentsel doku ve yeşil doku kavramları- kentsel peyzaj planlama. Basılmamış doçentlik tezİ, İTÜ.
  • Yılmaz, R., 2006. Tekirdağ Halkının Tasarım Bitkilerine Olan Talebinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 3:71-81, Tekirdağ.

Taxa used in planting design in parks: The case of Trabzon city centre

Yıl 2016, Cilt: 17 Sayı: 2, 200 - 213, 26.09.2016
https://doi.org/10.17474/acuofd.71993

Öz








In the design of parks, natural (topography, vegetation, microclimate, etc.) and physical (current
pedestrian and vehicle traffic, etc.) features of an area should be primarily evaluated in a careful way.
The design must be compatible with the characteristics and limitations of space. Natural taxa and
green areas that will bring nature into the city with all the possible variety should be included in the
design. While urban parks balance the deteriorating relation between the human and nature, they
also provide physical and aesthetic value to the urban space. Planting in parks and plant species used
are important in terms of natural vegetation and different composition types they reveal in addition
to their diversity. In this study, parks in the city of Trabzon (with the area size above 1 ha) and plant
compositions in these parks (in terms of plants’ sizes), plant species and natural rates were assessed.
In the study conducted for this purpose, a total of 103 different plant taxa were determined in five
different parks. The diversity revealed by these plants, their being native or exotic and how they are
used in planting design in terms of size were determined. In this study, which was performed in parks,
the errow which was determined at most in planting compositions evaluated in terms of size has
become not paying attention to planting distances. 




Kaynakça

  • Akbari H., Pomerantz M., Taha H., (2001) Cool surfaces and shade trees to reduce energy use and improve air quality in urban areas. Solar energy 70:295-310
  • Altınçekiç, H., Kart, N., (2007) Kentsel yeşil alanlarda bitkisel tasarım ve bitkilerin kullanım olanakları. İÜ, İstanbul büyükşehir belediyesi Yayını, İstanbul.
  • Anşin, R., ve Özkan C., (1996) Trabzon Yöresi Doğal Bitki Örtüsü, K.T.Ü Araştırma Fonu Projesi Trabzon, Proje No: 92.113.001.3.
  • Aydemir, S., N., Ökten, A.M. Öksüz, (1993) Konut alanları donatı standartları. DKB’de nitelikli konut araştırması, DPT 91.112.002.2,KTÜ, Trabzon, Cilt 1, s. 120-243.
  • Başer, B., (2003) The aesthetic and functional expectations of the community from city park and its reflaction to design: a study on Bursa Soğanlı park, livenarc international congress proceedings, Karadeniz Technical University, Trabzon, s.340-349.
  • Çepel N., (1988) Orman Ekolojisi. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları, İstanbul.
  • Dee, C., (2001) Form and Fabric in Landscape Architecture, Spon Press, London.
  • Dunnet, N., N., C., Swanwick, H., Woolley, (2002) Improving urban parks, play areas and green spaces. Sheffıeld university, London.
  • Eren, E.T., (2012) Kentsel açık yeşil alanların dağılımlarının tarihi süreç içindeki değişimi: Trabzon kenti Boztepe-ganita aksı örneği. Yüksek lisans tezi, Karadeniz teknik üniversitesi.
  • Eisner, S., Gallion, A., Eisner, S., (1986) The urban pattern. Van notrard reinhold, New york.
  • Heisler G.M. (1986) Effects of individual trees on the solar radiation climate of small buildings. Urban Ecology, 9:337-359.
  • Heisler GM, Grant RH (2000) Ultraviolet radiation in urban ecosystems with consideration of effects on human healty. Urban Ecosystems 4:193-229.
  • Lawson, F., M., Boud-Bovy, (1977) Tourism and recreation development, architectural press, London.
  • Ladermann, A., A., Trachsel, (1968) Spielplatz und Gemeinschaftszentrum, Verlag Gerd, Stuttgard.
  • Porterfield, G.A., B.H. Kenneth, (1994) A Concise guide to community planning. Newyork, USA.
  • Küçük,M. ve M.Var, (1995) Doğu Karadeniz Yöresinin Doğal Herdemyeşil Odunsu Taksonlarının Floristik, Ekolojik ve Ekonomik Önemleri. Ot Sistematik Botanik Dergisi 2:167-173.
  • Karaşah, B., Var, M., (2012) Trabzon ve bazı ilçelerinde kent dokusundaki bitkilendirme tasarımlarının ölçü-form açısından irdelenmesi. Bartın orman fakültesi dergisi, 14:1-11.
  • Leszczynski, N.A., (1999) Planting the Landscape-A Professional Approach to Garden Design. John Wiley&Sons, New York.
  • Novak, D.J., Crane D.E., (2002) Carbon storage and sequestration by urban trees in the USA. Environmental Pollution 116: 381-389.
  • Robinson, N., (1992). The Planting Design Handbook. Gower Publishing, England.
  • Seçkin, Y. Ç., H. Türkoğlu, (2006) Amasya tarihi kent merkezi açık mekânlarının kullanım analizi. İTÜ Mimarlık Dergisi, 5:15-28.
  • Urge Team (2004) Making Greener Cities, A Practical Guide. UFZ Centre for Environmental Research Leipzig-Halle, Germany.
  • Walker, T. D., (1991) Planting Design. Van Nostrand Reinhold, New York.
  • Tercan S., (1994) Ankara Mamak ilçesinde Açık ve Yeşil Alan ilişkileri ve Peyzaj Mimarlığı Açısından Alınması Gerekli Önlemler. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi.
  • Var, M., (1992). Kuzeydoğu Karadeniz Bölgesi Doğal Odunsu Taksonlarının Peyzaj Mimarlığı Yönünden Değerlendirilmesi Üzerine Araştırmalar. Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi.
  • Var, M. ve H Acar, (2002) Doğal Bitkilerimizin Zenginliğine Karşın Fidanlıklarımızda Üretilen Egzotik Türler ve Özellikle Japonya Orijinli Bitkilerin Yeri”, II. Ulusal Süs Bitkileri Kongresi, 255-263, Antalya.
  • Yıldızcı, A.C., (1982). Açık alan, kentsel doku ve yeşil doku kavramları- kentsel peyzaj planlama. Basılmamış doçentlik tezİ, İTÜ.
  • Yılmaz, R., 2006. Tekirdağ Halkının Tasarım Bitkilerine Olan Talebinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 3:71-81, Tekirdağ.
Toplam 28 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Emine Tarakcı Eren

Mustafa Var

Yayımlanma Tarihi 26 Eylül 2016
Yayımlandığı Sayı Yıl 2016Cilt: 17 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Tarakcı Eren, E., & Var, M. (2016). Parkların bitkisel tasarımında kullanılan taksonlar: Trabzon kent merkezi örneği. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 17(2), 200-213. https://doi.org/10.17474/acuofd.71993
AMA Tarakcı Eren E, Var M. Parkların bitkisel tasarımında kullanılan taksonlar: Trabzon kent merkezi örneği. AÇÜOFD. Kasım 2016;17(2):200-213. doi:10.17474/acuofd.71993
Chicago Tarakcı Eren, Emine, ve Mustafa Var. “Parkların Bitkisel tasarımında kullanılan Taksonlar: Trabzon Kent Merkezi örneği”. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 17, sy. 2 (Kasım 2016): 200-213. https://doi.org/10.17474/acuofd.71993.
EndNote Tarakcı Eren E, Var M (01 Kasım 2016) Parkların bitkisel tasarımında kullanılan taksonlar: Trabzon kent merkezi örneği. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 17 2 200–213.
IEEE E. Tarakcı Eren ve M. Var, “Parkların bitkisel tasarımında kullanılan taksonlar: Trabzon kent merkezi örneği”, AÇÜOFD, c. 17, sy. 2, ss. 200–213, 2016, doi: 10.17474/acuofd.71993.
ISNAD Tarakcı Eren, Emine - Var, Mustafa. “Parkların Bitkisel tasarımında kullanılan Taksonlar: Trabzon Kent Merkezi örneği”. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 17/2 (Kasım 2016), 200-213. https://doi.org/10.17474/acuofd.71993.
JAMA Tarakcı Eren E, Var M. Parkların bitkisel tasarımında kullanılan taksonlar: Trabzon kent merkezi örneği. AÇÜOFD. 2016;17:200–213.
MLA Tarakcı Eren, Emine ve Mustafa Var. “Parkların Bitkisel tasarımında kullanılan Taksonlar: Trabzon Kent Merkezi örneği”. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, c. 17, sy. 2, 2016, ss. 200-13, doi:10.17474/acuofd.71993.
Vancouver Tarakcı Eren E, Var M. Parkların bitkisel tasarımında kullanılan taksonlar: Trabzon kent merkezi örneği. AÇÜOFD. 2016;17(2):200-13.
Creative Commons Lisansı
Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Creative Commons Alıntı 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.