Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Akarsu rehabilitasyonunun peyzaj kalitesi üzerindeki etkileri

Yıl 2017, Cilt: 18 Sayı: 1, 10 - 20, 01.04.2017
https://doi.org/10.17474/artvinofd.270854

Öz

Akarsular
ve kıyıları, hem kentsel hem de kırsal alanlarda canlılar için yaşam alanı
oluşturmanın yanısıra, estetik, ekolojik ve rekreasyonel aktivitelere olanak
sağlama gibi işlevlerle korunması ve rehabilite edilmesi gereken alanlardır.
Bunun yanısıra, bu alanlar bulundukları çevrelerin estetik kalitesini
arttırarak, kullanıcılar için çekici rekreasyonel alanlar oluştururlar. Yeşil
alanlarda olduğu gibi bu kıyılar da hızla artan nüfus ve plansız yapılaşma
sebebiyle tahrip olmaktadır. Bu nedenlerle akarsu kıyılarının korunması ve
yenilenmesi çevre dostu peyzaj tasarımları oluşturmak açısından öncelikli
konular arasındadır. Çalışma, Trabzon Solaklı deresi kıyılarında yapılan
rehabilitasyon çalışmalarının bu alanların peyzaj kalitesini arttırmada etkili
olup olmadığını belirlemeyi hedeflemiştir. Bu amaçla çalışma alanının önceki ve
sonraki durumunu yansıtan görüntüleri içeren anketler, alan kullanıcılarına
sorgulanmıştır. Elde edilen 207 anket sonucuna göre alanın proje öncesi durumu
ile proje
  sonrası durumunun peyzaj
kaliteleri arasında olumlu yönde önemli farklılıklar olduğu gözlemlenmiştir.
Yapılan rehabilitasyon çalışması akarsuyun ve kıyısının peyzaj değerini
arttırmış ve kıyıya rekreasyonel kullanım potansiyeli kazandırmıştır. Sonuç
olarak, akarsu rehabilitasyon çalışmalarının havza yönetim planları içerisine
sokularak uygulanması gerektiği vurgulanmıştır.


Kaynakça

  • Acar, C., 2001. Trabzon Yöresi Degirmendere ve Solaklı Havzaları Yol Sevlerinde Yetişen Yer Örtücü Bitkiler, Kafkas Üniversitesi Artvin Orman Fakültesi Dergisi, 1, 43-53.
  • Acar, C., Çiçek Kurdoğlu, B., Kurdoğlu, O. ve Acar, H., 2006. Public preferences for visual quality and management in the Kackar Mountains National Park (Turkey). International Journal of Sustainable Development and World Ecology 13 (6), 499-512.
  • Acar, C. ve Sakıcı, Ç., 2008. Assessing Landscape Perception of Urban Rocky Habitats, Building and Environment 43, 1153-1170.
  • Acar, C. ve Güneroğlu, A.N., 2009. Trabzon kentindeki çizgisel bitki kompozisyonlarının tür çeşitliliği ile işlevsel ve görsel değerleri üzerine bir araştırma, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Ekoloji dergisi, Trabzon, 18 (72), 65-73.
  • Aksungur, M., Alkan, A. ve Zengin, B., 2007. Karadeniz Alabalığının Tatlısu Ortamındaki Göçü Üzerine Bazı Çevresel Parametrelerin Etkisi, Ekoloji, 17 (65), 28-35.
  • Arriaza, M., Canas-Ortega, J.F., Canas-Madueno, J,A. ve Ruiz-Aviles, P., 2004. Assessing the visual quality of rural landscapes, Lanscape and Urban Planning 69 (1), 115-125.
  • Aytaş, İ. ve Uzun, S., 2015. Düzce kent merkezindeki yaya alanlarının görsel peyzaj kalitesinin belirlenmesi, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 65 (1), 11-29.
  • Bulut, Z. ve Yılmaz, 2008. Determination of Landscape Beauties Through Visual Quality Assessment Method: a Case Study for Kemaliye (Erzincan/Turkey), Environ Monit Assess, 141, 121-129.
  • Burmil, S., Daniel, T. C. ve Hetherington, J.D., 1999. Human Values and Perceptions of Water in Arid Landscapes, Landscape and Urban Planning 44, 99-109.
  • Clay, G. R., ve Smidt, R. K., 2004. Assessing The Validity and Reliability of Descriptor Variables Used in Scenic Highway Analysis. Landscape and Urban Planning, 66 (4), 239-255.
  • Çakcı, I. ve Çelem, H., 2009. Kent parklarında görsel peyzaj algısının değerlendirilmesi, Tarım Bilimleri Dergisi 15(1): 88-95.
  • Daniel, T.C., 2001. Whither Scenic Beauty? Visual Landscape Quality Assessment in The 21st Century, Landscape and Urban Planning, 54, 267-281.
  • Dramstad, W.E., Tveit, M.S., Fjellstad, W.J. ve Fry, G.L.A., 2006. Relationships Between Visual Landscape Preferences and Map-Based Indicators of Landscape Structure, Landscape and Urban Planning, 78, 465-474.
  • Gülez, S., Kaya, L.G., Dönmez, Ş., Çetinkale, S., ve Koçan, N., 2007. Muglada Kıyı Alanı Peyzaj Düzenlemesi Üzerine Bir Çalışma, ZKÜ Orman Fakültesi Dergisi, 9: 12.
  • Gültürk, P. ve Şişman, E. E., 2015. Tekirdağ Kent Merkezi Kıyı Şeridinin Görsel Peyzaj Kalitesi Yönünden Değerlendirilmesi ve Mekan Tercihine Etkisi, Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 12 (1), 81-89.
  • Guneroglu, A., 2010. Marine Litter Transportation and Composition in The Coastal Southern Black Sea Region, Scientific Research and Essays, 5 (3), 296-303.
  • Güneroğlu A., Dihkan M. ve Karsli F., 2014. Dynamic Management of the Coasts: Marine Spatial Planning, Proceedings of The Institution of Civıi Engineers-Maritime Engineering, vol.167, pp.144-153, 2014
  • Guneroglu, A., 2015. Coastal Changes and Land Use Alteration on Northeastern Part of Turkey. Ocean and Coastal Management 118(Part B): 225–233.
  • Guneroglu N., Ozdemir U. ve Guneroglu A., 2016. Decisions on Quality Assurance Criteria of Recreational Beaches, Proceedıngs of The Instıtutıon of Civil Engineers-Municipal Engineer, doi.org/10.1680/jmuen.15.00023.
  • Hunziker, M. ve Kienast, F., 1999. Potential Impacts of Changing Agricultural Activities on Scenic Beauty – a Prototypical Technique for Automated Rapid Assessment, Landscape Ecology 14, 161–176.
  • Kalın, A., 2004. Çevre Tercih ve Değerlendirmesinde Görsel Kalitenin Belirlenmesi ve Geliştirilmesi Trabzon Sahil Bandı Örneği, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Trabzon.
  • Kılıçaslan, Ç., 2006. İkinci Konutların Deniz Kıyılarına Etkisi, Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Seri: A, 1, 147-156.
  • Müderrisoğlu, H. ve Eroğlu, E. 2006. Bazı İbreli Ağaçların Kar Yükü Altında Görsel Algılanmasındaki Farklılıklar, Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Seri: A, 1, 136-146.
  • Özgeriş, M. ve Karahan, F., 2015, Rekreasyonel Tesislerde Görsel Kalite Değerlendirmesi Üzerine Bir Araştırma: Tortum ve Uzundere (Erzurum) Örneği, Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 16 (1), 40-49.
  • Özgüner, H., Eraslan, Ş. ve Yılmaz, S., 2012. Public Perception of Landscape Restoration Along A Degraded Urban Streamside, Land Degrad. Develop. 23, 24-33.
  • Özhancı, E. ve Yılmaz, H., 2011. Rekreasyon Alanlarının Görsel Peyzaj Kalitesi Yönünden Değerlendirilmesi; Erzurum Örneği, Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der., 1(2), 67-76.
  • Sağlık, A., Erduran F. ve Çelik, A., 2012. Kent İçi̇ Akarsuların Rekreasyonel Yönden Kullanımı: Çanakkale Sarıçay Örneği, Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi 5 (1), 43-50.
  • Schroeder, H.W. 1982. Preferred Features of Urban Parks and Forests, Journal of Arboriculture 8 (12), 317-322.
  • Terzioğlu, S., Anşin, R., Kılınç, M. ve Acar, C., 2007. Vascular Plant Diversity in Solaklı Watershed in Northeastern Turkey, Phytologia Balcanica, 13 (2), 213-222.
  • URL_1http://www.ormansu.gov.tr/osb/haberduyuru/guncelhaber/12-05-08/Trabzon_Solakl%C4%B1_Vadisi%E2%80%99ndeki_Muhte%C5%9Fem_Rekreasyon_Projesinin_%C4%B0lk_Kademesi_Tamamland%C4%B1.aspx?sflang=tr, 03/03/2016.
  • URL_2 http://www.ofhayrat.com/Resimlerim/solakli.html, 03/03/2016.
  • Uzun, B. ve Çelik, N., 2014. Sustainable Management of Coastal Lands: A New Approach for Turkish Coasts, Ocean & Coastal Management, 95, 53-62.
  • Yamashita, S., 2002. Perception and Evaluation of Water in Landscape: Use of Photo-Projective Method to Compare Child and Adult Residents’ Perceptions of a Japanese River Environment, Landscape and Urban Planning, 62, 3-17.

The effect of restoration process on riparian landscapes

Yıl 2017, Cilt: 18 Sayı: 1, 10 - 20, 01.04.2017
https://doi.org/10.17474/artvinofd.270854

Öz



Riparian zones are unique landscapes that should be
protected and restored by governing bodies as they offer habitats for various
plants and animals. Moreover, these areas enhance the aesthetic quality and
create recreationally attractive zones for the potential users. Urban sprawl
and increasing populations are major threats for the riparian ecosystems as it
is experienced in the case of deforestation. Therefore, protecting and
restoring riparian areas is an issue of high priority for creating eco-friendly
recreational facilities.
  This study aims
at investigation of the Trabzon-Solaklı streamside restoration project in terms
of its contribution to overall landscape quality of the area. For this purpose,
pre and post project images of the area were shown to the users to receive
their evaluation and scoring of the related landscape attributes by applying a
questionnaire. According to 207 respondents, the overall landscape quality of
the Solaklı stream was greatly and positively enhanced. Landscape value and
recreational potential of the region was also increased after the streamside
restoration. It is concluded that streamside restoration projects should be
applied and embedded in to river basin management plans
.




Kaynakça

  • Acar, C., 2001. Trabzon Yöresi Degirmendere ve Solaklı Havzaları Yol Sevlerinde Yetişen Yer Örtücü Bitkiler, Kafkas Üniversitesi Artvin Orman Fakültesi Dergisi, 1, 43-53.
  • Acar, C., Çiçek Kurdoğlu, B., Kurdoğlu, O. ve Acar, H., 2006. Public preferences for visual quality and management in the Kackar Mountains National Park (Turkey). International Journal of Sustainable Development and World Ecology 13 (6), 499-512.
  • Acar, C. ve Sakıcı, Ç., 2008. Assessing Landscape Perception of Urban Rocky Habitats, Building and Environment 43, 1153-1170.
  • Acar, C. ve Güneroğlu, A.N., 2009. Trabzon kentindeki çizgisel bitki kompozisyonlarının tür çeşitliliği ile işlevsel ve görsel değerleri üzerine bir araştırma, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Ekoloji dergisi, Trabzon, 18 (72), 65-73.
  • Aksungur, M., Alkan, A. ve Zengin, B., 2007. Karadeniz Alabalığının Tatlısu Ortamındaki Göçü Üzerine Bazı Çevresel Parametrelerin Etkisi, Ekoloji, 17 (65), 28-35.
  • Arriaza, M., Canas-Ortega, J.F., Canas-Madueno, J,A. ve Ruiz-Aviles, P., 2004. Assessing the visual quality of rural landscapes, Lanscape and Urban Planning 69 (1), 115-125.
  • Aytaş, İ. ve Uzun, S., 2015. Düzce kent merkezindeki yaya alanlarının görsel peyzaj kalitesinin belirlenmesi, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 65 (1), 11-29.
  • Bulut, Z. ve Yılmaz, 2008. Determination of Landscape Beauties Through Visual Quality Assessment Method: a Case Study for Kemaliye (Erzincan/Turkey), Environ Monit Assess, 141, 121-129.
  • Burmil, S., Daniel, T. C. ve Hetherington, J.D., 1999. Human Values and Perceptions of Water in Arid Landscapes, Landscape and Urban Planning 44, 99-109.
  • Clay, G. R., ve Smidt, R. K., 2004. Assessing The Validity and Reliability of Descriptor Variables Used in Scenic Highway Analysis. Landscape and Urban Planning, 66 (4), 239-255.
  • Çakcı, I. ve Çelem, H., 2009. Kent parklarında görsel peyzaj algısının değerlendirilmesi, Tarım Bilimleri Dergisi 15(1): 88-95.
  • Daniel, T.C., 2001. Whither Scenic Beauty? Visual Landscape Quality Assessment in The 21st Century, Landscape and Urban Planning, 54, 267-281.
  • Dramstad, W.E., Tveit, M.S., Fjellstad, W.J. ve Fry, G.L.A., 2006. Relationships Between Visual Landscape Preferences and Map-Based Indicators of Landscape Structure, Landscape and Urban Planning, 78, 465-474.
  • Gülez, S., Kaya, L.G., Dönmez, Ş., Çetinkale, S., ve Koçan, N., 2007. Muglada Kıyı Alanı Peyzaj Düzenlemesi Üzerine Bir Çalışma, ZKÜ Orman Fakültesi Dergisi, 9: 12.
  • Gültürk, P. ve Şişman, E. E., 2015. Tekirdağ Kent Merkezi Kıyı Şeridinin Görsel Peyzaj Kalitesi Yönünden Değerlendirilmesi ve Mekan Tercihine Etkisi, Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 12 (1), 81-89.
  • Guneroglu, A., 2010. Marine Litter Transportation and Composition in The Coastal Southern Black Sea Region, Scientific Research and Essays, 5 (3), 296-303.
  • Güneroğlu A., Dihkan M. ve Karsli F., 2014. Dynamic Management of the Coasts: Marine Spatial Planning, Proceedings of The Institution of Civıi Engineers-Maritime Engineering, vol.167, pp.144-153, 2014
  • Guneroglu, A., 2015. Coastal Changes and Land Use Alteration on Northeastern Part of Turkey. Ocean and Coastal Management 118(Part B): 225–233.
  • Guneroglu N., Ozdemir U. ve Guneroglu A., 2016. Decisions on Quality Assurance Criteria of Recreational Beaches, Proceedıngs of The Instıtutıon of Civil Engineers-Municipal Engineer, doi.org/10.1680/jmuen.15.00023.
  • Hunziker, M. ve Kienast, F., 1999. Potential Impacts of Changing Agricultural Activities on Scenic Beauty – a Prototypical Technique for Automated Rapid Assessment, Landscape Ecology 14, 161–176.
  • Kalın, A., 2004. Çevre Tercih ve Değerlendirmesinde Görsel Kalitenin Belirlenmesi ve Geliştirilmesi Trabzon Sahil Bandı Örneği, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Trabzon.
  • Kılıçaslan, Ç., 2006. İkinci Konutların Deniz Kıyılarına Etkisi, Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Seri: A, 1, 147-156.
  • Müderrisoğlu, H. ve Eroğlu, E. 2006. Bazı İbreli Ağaçların Kar Yükü Altında Görsel Algılanmasındaki Farklılıklar, Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Seri: A, 1, 136-146.
  • Özgeriş, M. ve Karahan, F., 2015, Rekreasyonel Tesislerde Görsel Kalite Değerlendirmesi Üzerine Bir Araştırma: Tortum ve Uzundere (Erzurum) Örneği, Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 16 (1), 40-49.
  • Özgüner, H., Eraslan, Ş. ve Yılmaz, S., 2012. Public Perception of Landscape Restoration Along A Degraded Urban Streamside, Land Degrad. Develop. 23, 24-33.
  • Özhancı, E. ve Yılmaz, H., 2011. Rekreasyon Alanlarının Görsel Peyzaj Kalitesi Yönünden Değerlendirilmesi; Erzurum Örneği, Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der., 1(2), 67-76.
  • Sağlık, A., Erduran F. ve Çelik, A., 2012. Kent İçi̇ Akarsuların Rekreasyonel Yönden Kullanımı: Çanakkale Sarıçay Örneği, Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi 5 (1), 43-50.
  • Schroeder, H.W. 1982. Preferred Features of Urban Parks and Forests, Journal of Arboriculture 8 (12), 317-322.
  • Terzioğlu, S., Anşin, R., Kılınç, M. ve Acar, C., 2007. Vascular Plant Diversity in Solaklı Watershed in Northeastern Turkey, Phytologia Balcanica, 13 (2), 213-222.
  • URL_1http://www.ormansu.gov.tr/osb/haberduyuru/guncelhaber/12-05-08/Trabzon_Solakl%C4%B1_Vadisi%E2%80%99ndeki_Muhte%C5%9Fem_Rekreasyon_Projesinin_%C4%B0lk_Kademesi_Tamamland%C4%B1.aspx?sflang=tr, 03/03/2016.
  • URL_2 http://www.ofhayrat.com/Resimlerim/solakli.html, 03/03/2016.
  • Uzun, B. ve Çelik, N., 2014. Sustainable Management of Coastal Lands: A New Approach for Turkish Coasts, Ocean & Coastal Management, 95, 53-62.
  • Yamashita, S., 2002. Perception and Evaluation of Water in Landscape: Use of Photo-Projective Method to Compare Child and Adult Residents’ Perceptions of a Japanese River Environment, Landscape and Urban Planning, 62, 3-17.
Toplam 33 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Nilgün Güneroğlu

Yayımlanma Tarihi 1 Nisan 2017
Kabul Tarihi 30 Kasım 2016
Yayımlandığı Sayı Yıl 2017Cilt: 18 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Güneroğlu, N. (2017). Akarsu rehabilitasyonunun peyzaj kalitesi üzerindeki etkileri. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 18(1), 10-20. https://doi.org/10.17474/artvinofd.270854
AMA Güneroğlu N. Akarsu rehabilitasyonunun peyzaj kalitesi üzerindeki etkileri. AÇÜOFD. Nisan 2017;18(1):10-20. doi:10.17474/artvinofd.270854
Chicago Güneroğlu, Nilgün. “Akarsu Rehabilitasyonunun Peyzaj Kalitesi üzerindeki Etkileri”. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 18, sy. 1 (Nisan 2017): 10-20. https://doi.org/10.17474/artvinofd.270854.
EndNote Güneroğlu N (01 Nisan 2017) Akarsu rehabilitasyonunun peyzaj kalitesi üzerindeki etkileri. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 18 1 10–20.
IEEE N. Güneroğlu, “Akarsu rehabilitasyonunun peyzaj kalitesi üzerindeki etkileri”, AÇÜOFD, c. 18, sy. 1, ss. 10–20, 2017, doi: 10.17474/artvinofd.270854.
ISNAD Güneroğlu, Nilgün. “Akarsu Rehabilitasyonunun Peyzaj Kalitesi üzerindeki Etkileri”. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 18/1 (Nisan 2017), 10-20. https://doi.org/10.17474/artvinofd.270854.
JAMA Güneroğlu N. Akarsu rehabilitasyonunun peyzaj kalitesi üzerindeki etkileri. AÇÜOFD. 2017;18:10–20.
MLA Güneroğlu, Nilgün. “Akarsu Rehabilitasyonunun Peyzaj Kalitesi üzerindeki Etkileri”. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, c. 18, sy. 1, 2017, ss. 10-20, doi:10.17474/artvinofd.270854.
Vancouver Güneroğlu N. Akarsu rehabilitasyonunun peyzaj kalitesi üzerindeki etkileri. AÇÜOFD. 2017;18(1):10-2.
Creative Commons Lisansı
Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Creative Commons Alıntı 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.