Artvin Coruh University Journal of Forestry Faculty
Research Article
PDF BibTex RIS Cite

Kent parklarının hava kalitesini iyileştirme üzerine etkisinin değerlendirilmesi: Ankara Altınpark Örneği

Year 2023, Volume: 24 Issue: 2, 23 - 30, 15.10.2023

Pelin ŞAHİN KÖRMEÇLİ

https://doi.org/10.17474/artvinofd.1295845

Abstract

Günümüzde şehirlerde artan hava kirliliği insan sağlığını olumsuz yönde etkilemektedir. Yoğun yapılaşmanın olduğu kentlerde parklar hava kalitesinin iyileştirilmesinde ekosisteme önemli ölçüde katkılar sağlamaktadır. Bu çalışmanın amacı kentleşme sorununun etkisinde kalan Ankara ili Altınpark örneğinde bitki taç örtüsünün hava kalitesini iyileştirmesi bakımından faydalarının tahmin edilmesidir. Araştırmada i-Tree Canopy uygulaması kullanılarak alanın arazi örtüsü sınıflarının dağılımı, karbon depolama/yakalama miktarları ve hava kirliliği açısından etkileri analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda, parkın %39.89’unu kaplayan taç örtüsünün havadan uzaklaştırdığı gaz ve partikül miktarı 2094.52 kg olduğu tahmin edilmiştir. Parkta taç örtüsü tarafından yakalanan karbon miktarı 74.58 ton, taç örtüsünün depoladığı toplam karbon miktarı ise 1873.10 ton olarak bulunmuştur. Parkın hava kalitesini iyileştirmeye yönelik ekonomik fayda değerinin 366956 $ olduğu hesaplanmıştır. Altınpark’ın ağaç ve çalı türlerinin oluşturduğu taç örtüsünün, sahip olduğu ağaç tür çeşidinin ve sayısının hava kalitesini iyileştirmede önemli düzeyde katkılar sunduğu ortaya çıkmaktadır. Araştırma, kentlerde bitki örtüsünün hava kirliliğini iyileştirmedeki faydasını anlamada öngörü oluşturarak, gelecekte kent ekolojisini iyileştirmeye yönelik yapılacak planlama ve tasarım çalışmalarında yardımcı olacaktır.

Keywords

ankara, bitki örtüsü, hava kirliliği, i-tree canopy, karbon depolama

References

  • ATO (2019) Verilerle Ankara’nın Sağlığı. Ankara Tabipler Odası. https://ato.org.tr/templates/ato-r1/dosyalar/atorapor.pdf. Erişim Tarihi:16.03.2023.
  • Beckett KP, Freer-Smith PH, Taylor G (2000) Particulate pollution capture by urban trees: effect of species and windspeed. Global Change Biology, 6(8):995–1003.
  • Coşkun Hepcan Ç, Hepcan Ş (2017) Ege Üniversitesi lojmanlar yerleşkesinin hava kalitesinin iyileştirilmesine yönelik düzenleyici ekosistem servislerinin hesaplanması. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 54(1):113-120.
  • Çakmak MH, Can M (2020) Mamak ilçesinin (Ankara) hava kalitesinin iyileştirilmesine yönelik düzenleyici ekosistem hizmetlerinin hesaplanması. Bilge International Journal of Science and Technology Research, 4(2):141-149.
  • ÇŞİDB (2016) Ulusal Hava Kalitesi İzleme Ağı (UHKİA). Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı. https://sim.csb.gov.tr/Intro/Uhkia. Erişim Tarihi:16.03.2023.
  • Çorbacı ÖL, Ekren E (2022) Kentsel açık yeşil alanların kurakçıl peyzaj açısından değerlendirilmesi Ankara Altınpark Örneği. Peyzaj Araştırmaları ve Uygulamaları Dergisi, 4(1):1-11.
  • Forman RTT (2014) Urban Ecology Science of Cities. Cambridge University Press, Cambridge.
  • Goodale CL, Apps MJ, Birdsey RA, Field CB, Heath LS, Houghton RA, Jenkins JC, Kohlmaier GH, Kurz W, Liu S, Nabuurs GJ (2002) Forest carbon sinks in the northern hemisphere. Ecological Applications, 12(3):891-899.
  • Kardeşoğlu E, Yalçın M, Işılak Z (2011) Hava kirliliği ve kardiyovasküler sistem.TAF Preventive Medicine Bulletin, 10(1):97-106.
  • Kim G, Coseo P (2018) Urban park systems to support sustainability: the role of urban park systems in hot arid urban climates. Forests, 9(7):439.
  • Koç A, Yılmaz S, Mutlu E (2016) Effect of large green areas on air quality in center of Erzurum. Journal of the Institute of Science and Technology, 6(4):109-112.
  • Lelieveld J, Evans JS, Fnais M, Giannadaki D, Pozzer A (2015) The contribution of outdoor air pollution sources to premature mortality on a global scale. Nature, 525(7569):367-371.
  • Lindgren BW, McElrath GW (1969) Introduction to Probability and Statistics. Macmillan, London, U.K.
  • Öztekin Kara C (2022) Bazı kent ağaçlarının biyokütle ve karbon depolama kapasitesinin belirlenmesi: Rize Kent Örneği. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Rize.
  • Pace R, Biber P, Pretzsch H, Grote R (2018) Modeling ecosystem services for park trees: sensitivity of i-tree eco simulations to light exposure and tree species classification. Forests, 9(2):89.
  • Rosenthal JK, Crauderueff R, Carter M (2008) Urban Heat Island Mitigation Can Improve New York City’s Environment. Sustainable South Bronx, New York, NY, USA.
  • Sarı D, Kurt U, Resne Y, Çorbacı ÖL (2020) Kent parklarında kullanılan ağaç türlerinin sağladığı ekosistem hizmetleri: Rize Mesut Yılmaz (Sahil) Parkı Örneği. Journal of Anatolian Environmental and Animal Sciences, 5(4):541-550.
  • Selim C, Atabey S (2020) Kentsel yol ağaçlandırmalarının sağladığı faydaların belirlenmesi: Antalya Atatürk Bulvarı Örneği. Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34 (Özel Sayı):235-248.
  • Su TH, Lin CS, Lu SY, Lin JC, Wang HH, Liu CP (2022) Effect of air quality improvement by urban parks on mitigating PM2.5 and its associated heavy metals: a mobile-monitoring field study. Journal of Environmental Management, 323:116283.
  • Şahin Arslan N (2021) Parkların hava kirliğini azaltıcı etkisinin Çorum Örneğinde incelenmesi. Turkish Journal of Forest Science, 5(2):401-407.
  • THHP (2022) Kara Rapor 2022 Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri. Temiz Hava Hakkı Platformu, Printworld Matbaa San. ve Tic. A.Ş, İstanbul. https://www.temizhavahakki.org/wp-content/uploads/2023/03/KaraRapor_v6.pdf.
  • Tuğluer M, Gül A (2018) Kent ağaçlarının çevresel etkileri ve değerinin belirlenmesinde UFORE modelinin kullanımı ve Isparta örneğinde irdelenmesi. Turkish Journal of Forestry, 19(3): 293-307.
  • Tokcan Ö (1993) Ankara Altınpark. Mimarlık Dergisi. TMMOB Mimarlar Odası, 31(254):38-39.
  • Tonyaloğlu EE, Atak BK, Yiğit M (2021) Düzenleyici ekosistem hizmetlerinden hava kalitesinin Efeler-Aydın örneğinde incelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 18(1):119-125.
  • URL-1 (2023) https://www.itreetools.org/blog/tags/articles.Erişim Tarihi:13.03.2023.
  • USDA (2021) United States Department of Agriculture Forest Service, i-Tree Tools. i-Tree Canopy, https://www.fs.usda.gov/nrs/pubs/gtr/gtr_nrs200-2021.pdf. Erişim Tarihi: 29.03.2023.
  • Xing Y, Brimblecombe P (2019) Role of vegetation in deposition and dispersion of air pollution in Urban Parks. Atmospheric Environment, 201:73-83.
  • Wilson K, Willette DA (2022) Valuation of ecosystem services of a nascent Urban Park in East Los Angeles, California. Urban Ecosystems, 25(6):1787-1795.
  • Wiseman E, King J (2012) i-Tree Ecosystem Analysis Roanoke. College of Natural Resources and Environment, Blacksburg, VA, USA.
  • Yarnvudhi A, Leksungnoen N, Tor-Ngern P, Premashthira A, Thinkampheang S, Hermhuk S (2021) Evaluation of regulating and provisioning services provided by a park designed to be resilient to climate change in Bangkok, Thailand. Sustainability, 13(24):13624.
  • Yılmaz FÇ, Sonkur BA, Çorbacı ÖL (2013) Ankara Koşullarında Baharı Müjdeleyen Bitkilerin Peyzaj Tasarımında Kullanımı: Altınpark Örneği. V. Süs Bitkileri Kongresi Bildiri Kitabı, ISBN: 978-605-4672-71-4, Cilt:1, 06 -09 Mayıs 2013, p:484-491, Yalova.
  • Yin S, Shen Z, Zhou P, Zou X, Che S, Wang W (2011) Quantifying air pollution attenuation within Urban Parks: an experimental approach in Shanghai, China. Environmental Pollution, 159(8-9):2155-2163.

Evaluation of the air pollution reducing effect by urban parks: The case of Altınpark, Ankara

Year 2023, Volume: 24 Issue: 2, 23 - 30, 15.10.2023

Pelin ŞAHİN KÖRMEÇLİ

https://doi.org/10.17474/artvinofd.1295845

Abstract

Due to a rising air pollution in cities, human health is adversely affected nowadays. Urban parks provide important contributions to the ecosystem in terms of improving air quality in cities with urbanization. The aim of this study is to evaluate the benefits of vegetation in terms of improving air quality in Altınpark sample of Ankara, which is affected by the problem of urbanization. The distribution of land cover classes, the amount of carbon storage /sequestration and the effects of air pollution were analyzed by i-Tree canopy tool. As a result of the analyzes in the i-Tree-Canopy tool, it was estimated that the vegetation canopy covering 39.89% of the study area removed a total of 2094.52 kg of pollutant gas and particles from the air. It was also found that 74.58 tonnes of carbon sequestered annually, and 1873.10 tonnes of carbon stored by vegetative land cover in the park. The economic value of the regulatory ecosystem services provided by the vegetative land cover was calculated as approximately $ 366956 in Altınpark. It was revealed that the park’s vegetative land cover formed by variety of tree and shrub species provide significant contributions to improving the air quality. The study will help future planning and design practices to improve urban ecology by providing insight into understanding the benefits of urban vegetation in improving air pollution.

Keywords

Ankara, Vegetation, Air pollution, İ-tree canopy, Carbon storage

References

  • ATO (2019) Verilerle Ankara’nın Sağlığı. Ankara Tabipler Odası. https://ato.org.tr/templates/ato-r1/dosyalar/atorapor.pdf. Erişim Tarihi:16.03.2023.
  • Beckett KP, Freer-Smith PH, Taylor G (2000) Particulate pollution capture by urban trees: effect of species and windspeed. Global Change Biology, 6(8):995–1003.
  • Coşkun Hepcan Ç, Hepcan Ş (2017) Ege Üniversitesi lojmanlar yerleşkesinin hava kalitesinin iyileştirilmesine yönelik düzenleyici ekosistem servislerinin hesaplanması. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 54(1):113-120.
  • Çakmak MH, Can M (2020) Mamak ilçesinin (Ankara) hava kalitesinin iyileştirilmesine yönelik düzenleyici ekosistem hizmetlerinin hesaplanması. Bilge International Journal of Science and Technology Research, 4(2):141-149.
  • ÇŞİDB (2016) Ulusal Hava Kalitesi İzleme Ağı (UHKİA). Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı. https://sim.csb.gov.tr/Intro/Uhkia. Erişim Tarihi:16.03.2023.
  • Çorbacı ÖL, Ekren E (2022) Kentsel açık yeşil alanların kurakçıl peyzaj açısından değerlendirilmesi Ankara Altınpark Örneği. Peyzaj Araştırmaları ve Uygulamaları Dergisi, 4(1):1-11.
  • Forman RTT (2014) Urban Ecology Science of Cities. Cambridge University Press, Cambridge.
  • Goodale CL, Apps MJ, Birdsey RA, Field CB, Heath LS, Houghton RA, Jenkins JC, Kohlmaier GH, Kurz W, Liu S, Nabuurs GJ (2002) Forest carbon sinks in the northern hemisphere. Ecological Applications, 12(3):891-899.
  • Kardeşoğlu E, Yalçın M, Işılak Z (2011) Hava kirliliği ve kardiyovasküler sistem.TAF Preventive Medicine Bulletin, 10(1):97-106.
  • Kim G, Coseo P (2018) Urban park systems to support sustainability: the role of urban park systems in hot arid urban climates. Forests, 9(7):439.
  • Koç A, Yılmaz S, Mutlu E (2016) Effect of large green areas on air quality in center of Erzurum. Journal of the Institute of Science and Technology, 6(4):109-112.
  • Lelieveld J, Evans JS, Fnais M, Giannadaki D, Pozzer A (2015) The contribution of outdoor air pollution sources to premature mortality on a global scale. Nature, 525(7569):367-371.
  • Lindgren BW, McElrath GW (1969) Introduction to Probability and Statistics. Macmillan, London, U.K.
  • Öztekin Kara C (2022) Bazı kent ağaçlarının biyokütle ve karbon depolama kapasitesinin belirlenmesi: Rize Kent Örneği. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Rize.
  • Pace R, Biber P, Pretzsch H, Grote R (2018) Modeling ecosystem services for park trees: sensitivity of i-tree eco simulations to light exposure and tree species classification. Forests, 9(2):89.
  • Rosenthal JK, Crauderueff R, Carter M (2008) Urban Heat Island Mitigation Can Improve New York City’s Environment. Sustainable South Bronx, New York, NY, USA.
  • Sarı D, Kurt U, Resne Y, Çorbacı ÖL (2020) Kent parklarında kullanılan ağaç türlerinin sağladığı ekosistem hizmetleri: Rize Mesut Yılmaz (Sahil) Parkı Örneği. Journal of Anatolian Environmental and Animal Sciences, 5(4):541-550.
  • Selim C, Atabey S (2020) Kentsel yol ağaçlandırmalarının sağladığı faydaların belirlenmesi: Antalya Atatürk Bulvarı Örneği. Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34 (Özel Sayı):235-248.
  • Su TH, Lin CS, Lu SY, Lin JC, Wang HH, Liu CP (2022) Effect of air quality improvement by urban parks on mitigating PM2.5 and its associated heavy metals: a mobile-monitoring field study. Journal of Environmental Management, 323:116283.
  • Şahin Arslan N (2021) Parkların hava kirliğini azaltıcı etkisinin Çorum Örneğinde incelenmesi. Turkish Journal of Forest Science, 5(2):401-407.
  • THHP (2022) Kara Rapor 2022 Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri. Temiz Hava Hakkı Platformu, Printworld Matbaa San. ve Tic. A.Ş, İstanbul. https://www.temizhavahakki.org/wp-content/uploads/2023/03/KaraRapor_v6.pdf.
  • Tuğluer M, Gül A (2018) Kent ağaçlarının çevresel etkileri ve değerinin belirlenmesinde UFORE modelinin kullanımı ve Isparta örneğinde irdelenmesi. Turkish Journal of Forestry, 19(3): 293-307.
  • Tokcan Ö (1993) Ankara Altınpark. Mimarlık Dergisi. TMMOB Mimarlar Odası, 31(254):38-39.
  • Tonyaloğlu EE, Atak BK, Yiğit M (2021) Düzenleyici ekosistem hizmetlerinden hava kalitesinin Efeler-Aydın örneğinde incelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 18(1):119-125.
  • URL-1 (2023) https://www.itreetools.org/blog/tags/articles.Erişim Tarihi:13.03.2023.
  • USDA (2021) United States Department of Agriculture Forest Service, i-Tree Tools. i-Tree Canopy, https://www.fs.usda.gov/nrs/pubs/gtr/gtr_nrs200-2021.pdf. Erişim Tarihi: 29.03.2023.
  • Xing Y, Brimblecombe P (2019) Role of vegetation in deposition and dispersion of air pollution in Urban Parks. Atmospheric Environment, 201:73-83.
  • Wilson K, Willette DA (2022) Valuation of ecosystem services of a nascent Urban Park in East Los Angeles, California. Urban Ecosystems, 25(6):1787-1795.
  • Wiseman E, King J (2012) i-Tree Ecosystem Analysis Roanoke. College of Natural Resources and Environment, Blacksburg, VA, USA.
  • Yarnvudhi A, Leksungnoen N, Tor-Ngern P, Premashthira A, Thinkampheang S, Hermhuk S (2021) Evaluation of regulating and provisioning services provided by a park designed to be resilient to climate change in Bangkok, Thailand. Sustainability, 13(24):13624.
  • Yılmaz FÇ, Sonkur BA, Çorbacı ÖL (2013) Ankara Koşullarında Baharı Müjdeleyen Bitkilerin Peyzaj Tasarımında Kullanımı: Altınpark Örneği. V. Süs Bitkileri Kongresi Bildiri Kitabı, ISBN: 978-605-4672-71-4, Cilt:1, 06 -09 Mayıs 2013, p:484-491, Yalova.
  • Yin S, Shen Z, Zhou P, Zou X, Che S, Wang W (2011) Quantifying air pollution attenuation within Urban Parks: an experimental approach in Shanghai, China. Environmental Pollution, 159(8-9):2155-2163.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Architecture
Journal Section Research Article
Authors

Pelin ŞAHİN KÖRMEÇLİ
CANKIRI KARATEKIN UNIVERSITY
0000-0003-4772-8202
Türkiye

Publication Date October 15, 2023
Acceptance Date June 15, 2023
Published in Issue Year 2023Volume: 24 Issue: 2

Cite

APA
ŞAHİN KÖRMEÇLİ, P. (2023). Kent parklarının hava kalitesini iyileştirme üzerine etkisinin değerlendirilmesi: Ankara Altınpark Örneği. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 24(2), 23-30. https://doi.org/10.17474/artvinofd.1295845
MLA
ŞAHİN KÖRMEÇLİ, Pelin. “Kent parklarının Hava Kalitesini iyileştirme üzerine Etkisinin değerlendirilmesi: Ankara Altınpark Örneği”. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, vol. 24, no. 2, 2023, pp. 23-30, doi:10.17474/artvinofd.1295845.
Chicago
ŞAHİN KÖRMEÇLİ, Pelin. “Kent parklarının Hava Kalitesini iyileştirme üzerine Etkisinin değerlendirilmesi: Ankara Altınpark Örneği”. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 24, no. 2 (October 2023): 23-30. https://doi.org/10.17474/artvinofd.1295845.
EndNote
ŞAHİN KÖRMEÇLİ P (October 1, 2023) Kent parklarının hava kalitesini iyileştirme üzerine etkisinin değerlendirilmesi: Ankara Altınpark Örneği. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 24 2 23–30.
ISNAD
ŞAHİN KÖRMEÇLİ, Pelin. “Kent parklarının Hava Kalitesini iyileştirme üzerine Etkisinin değerlendirilmesi: Ankara Altınpark Örneği”. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 24/2 (October 2023), 23-30. https://doi.org/10.17474/artvinofd.1295845.
AMA
ŞAHİN KÖRMEÇLİ P. Kent parklarının hava kalitesini iyileştirme üzerine etkisinin değerlendirilmesi: Ankara Altınpark Örneği. ACUJFF. October 2023;24(2):23-30. doi:10.17474/artvinofd.1295845
Vancouver
ŞAHİN KÖRMEÇLİ P. Kent parklarının hava kalitesini iyileştirme üzerine etkisinin değerlendirilmesi: Ankara Altınpark Örneği. ACUJFF. 2023;24(2):23-30.
IEEE
P. ŞAHİN KÖRMEÇLİ, “Kent parklarının hava kalitesini iyileştirme üzerine etkisinin değerlendirilmesi: Ankara Altınpark Örneği”, ACUJFF, vol. 24, no. 2, pp. 23–30, 2023, doi: 10.17474/artvinofd.1295845.
JAMA
ŞAHİN KÖRMEÇLİ P. Kent parklarının hava kalitesini iyileştirme üzerine etkisinin değerlendirilmesi: Ankara Altınpark Örneği. ACUJFF. 2023;24:23–30.
 Download Cover Image
Creative Commons License
Artvin Coruh University Journal of Forestry Faculty is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.