Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Alpin kayalık habitatlardaki doğal bitki taksonlarının bitkisel tasarımlardaki fonksiyonları bakımından değerlendirilmesi

Yıl 2015, Cilt: 16 Sayı: 2, 144 - 163, 13.01.2016
https://doi.org/10.17474/acuofd.54669

Öz

Biyoçeşitlilik açısından değerli ve hassas ekosistemleri barındıran alpin alanlar, sahip oldukları farklı habitatlarlar ile doğal peyzajın eşsiz öğelerini oluşturmaktadırlar. Bunlardan biri de kayalık habitatlardır. Alpin ve kayalık habitatlarda yaşayan birçok bitki türü, özellikle estetik özellikleriyle dikkat çekmiş ve zaman içerisinde insanların talepleri doğrultusunda bitkisel tasarımlara katılmaya başlamıştır. Bu çalışmada, kayalık habitatların çeşitli ve farklı ölçeklerde izlenebildiği, aynı zamanda da sahip olduğu zengin floristik çeşitlilik bakımından dikkat çekici olan Hatila Vadisi Milli Parkı (Artvin)’nda belirlenen 12 adet alpin kayalık alan incelenmiştir. Arazi çalışmaları sonucunda örnek kayalık alanlarda, 40 familyaya ait, 12’si endemik olmak üzere toplam 187 bitki taksonu tespit edilmiştir. Taksonların tür kompozisyonları ise kümeleme analizi ile belirlenmiştir. Çalışma kapsamında, örnek alanlarda tespit edilen doğal taksonların çeşitli morfolojik ve estetik özellikleri (renk, doku, form, yaşam formu) bakımından sınıflandırması yapılarak, süs bitkisi olarak değerlendirilebilecek bazı taksonlar ve bunların bitkisel kompozisyonlardaki fonksiyonlarına (yapısal, odak-vurgu, dolgu-destek) yönelik bir öneri tablosu geliştirilmiştir.

Kaynakça

  • Acar C (1997) Trabzon ve çevresinde yetişen doğal bazı yer örtücü bitkilerin peyzaj mimarlığında değerlendirilmeleri üzerine bir araştırma, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon
  • Acar C (2003) A study on the ground layer species composition in rocky, roadside and forest habitats in trabzon province. Turkish Journal of Botany 27(4): 255 – 275
  • Akman Y, Ketenoğlu O, Kurt F (2011) Vejetasyon ekolojisi ve araştırma metotları. Palme Yayıncılık, Ankara, s.292
  • Acar C, Acar H, Altun L (2004) The diversity of ground cover species in rocky, roadside and forest habitats in trabzon (North-Eastern Turkey). Biologia Bratislava 59(4): 477–499
  • Acar C, Acar H, Eroğlu E (2007) Evaluation of ornamental plant resources to urban biodiversity and cultural changing: a case study of residential landscapes in Trabzon city (Turkey). Building and Environment 42: 218-229
  • Acar C, Sarı D (2010) Kentsel yerleşim alanlarındaki bitkilerin peyzajda kullanım tercihleri açısından değerlendirilmesi: Trabzon kenti örneği. Ekoloji 19(74): 173-180
  • Anonim (2005) Artvin İl Gelişme Planı, Çevre ve mekânsal gelişme sektörü raporu, Artvin
  • Anonim (2014) Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Hatila Vadisi Milli Parkı, http://www.milliparklar.gov.tr/mp/hatilavadisi/index.htm, 10.09.2014
  • Anşin R, Özkan Z C, Eminağaoğlu Ö (2000) Artvin –Atila (Hatilla) Vadisi Milli Parkının vejetasyon yapısına genel bir bakış. Kafkas Üniversitesi Artvin Orman Fakültesi Dergisi 1 (1): 59-71
  • Atay S, Güleryüz G, Orhun C, Seçmen Ö, Vural C (2009) Dağlarımızdaki zenginlik Türkiye’nin 120 alpin bitkisi. Dönence Basım ve Yayın Hizmetleri, İstanbul
  • Booth N (1990) Basic elements of landscape architectural design. Waveland Pres, Inc Illinois, USA
  • Bradshaw A D, Handley J (1982) An ecological approach to landscape design: principles and problems. Landscape Design 138: 30-34
  • Coates F, Kirkpatrick J B (1992) Environmental relationships and ecological responses of some higher plant species on rock cliffs in northern Tasmania. Australian Journal of Ecology 17: 441-449
  • Davis P H (1965 – 1988) Flora of Turkey and East Aegean Islands. Vol. I – XI, Edinburg
  • Dubé RL, Campbell F C (1999) Natural stonescapes, the art and craft of stone placement. Transcontinental Printing, Canada
  • Evans A (1981) Alpines '81: Report of the 5th international rock garden plant conference and show, Conference report. Nottingham, UK
  • Good J E G, Millward D (2007) Alpine plants ecology for gardeners. Timber Press, Portland, Oregon, USA
  • Good R B (1992) L’aménagment de la végétation dans les Alpes Australiennes. Revenue de Géographie Alpine 80 (2): 361–379
  • Grey-Wilson C (2000) Alpines, the new plant library. Lorenz Books, NewYork, USA
  • Güçlü K (1988) Erzurum’da doğal olarak yetişen bazı bitkilerin taş ve kaya bahçeleri ile kuru duvarlarda kullanımları üzerinde bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 19(1): 35–49
  • Karaer F, Terzioğlu S (2012) Hatila Vadisi Milli Parkı uzun devreli gelişme planı, analitik etüt raporu. Ortadoğu Ormancılık Proje Etüt ve Müşavirlik Ticaret A.Ş. (ODOPEM), Ankara
  • Karaşah B (2006) Kentsel dokuda bitkilendirme tasarımında yapılan yanlışlıkların belirlenmesi; Trabzon Örneği, Yüksek Lisans Tezi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon
  • Kowarik I (1995) On the role of alien species in urban flora and vegetation. Urban Ecology 4: 321-338
  • Körner C (1995) Alpine plant diversity: A global survey and functional ınterpretations. In: Chapin FS and Körner C (Eds) Arctic and alpine biodiversity: patterns, causes and ecosystem consequences, Springer, Heildelberg, Germany, pp 45-62
  • Main B Y (1997) Granite outcrops: A collective ecosystem. Journal of the Royal Society of Western Australia 80:113-122
  • Özgüner H (2003) Kentsel peyzajda doğal stilin fonksiyonel değerleri ve bunların klasik stille karşılaştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi A (2): 19-36
  • Terzioğlu S (1998) Uzungöl (Trabzon-Çaykara) ve çevresinin flora ve vejetasyonu. Doktora Tezi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon
  • Terzioğlu S, Anşin R, Kılınç M, Acar C (2007) Vascular plant diversity in Solaklı watershed in Northeastern Turkey. Phytologia Balcanica 13 (2): 213-222
  • Thompson K, Austin K C, Smith R M, Warren P H, Angold P G, Gaston K J (2003) Urban domestic gardens (I): putting small-scale plant diversity in context. Journal of Vegetation Science 14: 71-78
  • Turner K, Lefler L, Freedman B (2005) Plant communities of selected urbanized areas of Halifax, Nova Scota, Canada. Landscape and Urban Planning 71: 191-206
  • TÜBİTAK (2002) Biyolojik çeşitliliğin korunması ve sürdürülebilir kalkınma, VIZYON 2023, TÜBİTAK

Evaluation of the natural plant taxa in alpine rocky habitats in terms of the functions of planting design

Yıl 2015, Cilt: 16 Sayı: 2, 144 - 163, 13.01.2016
https://doi.org/10.17474/acuofd.54669

Öz

Alpine areas that have valuable and sensitive ecosystem in terms of biodiversity are the unique elements of the natural landscape with different habitats. One of them is the rocky habitats. Many plant species living in alpine and rocky habitats, especially their attention to aesthetic properties has begun to take place in planting design with demands of the people in the course of time. In this study, 12 alpine rocky areas were examined in Hatila Valley National Park (Artvin) that can be viewed at different scales and various rocky habitats also have the striking rich floristic diversity. As a result of field work, 187 plant taxa, 12 of which are endemic, with 40 families identified in sample rocky areas. Species composition of taxa was identified by the cluster analysis. In this context, native taxa identified in sample areas were classificated according to morphological and aesthetic characteristics (color, texture, form, life form). Some taxa which can be used as an ornamental plant, and their function (structural, focus-emphasis, fill-support) in the plant composition was presented with a suggestion table.

Kaynakça

  • Acar C (1997) Trabzon ve çevresinde yetişen doğal bazı yer örtücü bitkilerin peyzaj mimarlığında değerlendirilmeleri üzerine bir araştırma, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon
  • Acar C (2003) A study on the ground layer species composition in rocky, roadside and forest habitats in trabzon province. Turkish Journal of Botany 27(4): 255 – 275
  • Akman Y, Ketenoğlu O, Kurt F (2011) Vejetasyon ekolojisi ve araştırma metotları. Palme Yayıncılık, Ankara, s.292
  • Acar C, Acar H, Altun L (2004) The diversity of ground cover species in rocky, roadside and forest habitats in trabzon (North-Eastern Turkey). Biologia Bratislava 59(4): 477–499
  • Acar C, Acar H, Eroğlu E (2007) Evaluation of ornamental plant resources to urban biodiversity and cultural changing: a case study of residential landscapes in Trabzon city (Turkey). Building and Environment 42: 218-229
  • Acar C, Sarı D (2010) Kentsel yerleşim alanlarındaki bitkilerin peyzajda kullanım tercihleri açısından değerlendirilmesi: Trabzon kenti örneği. Ekoloji 19(74): 173-180
  • Anonim (2005) Artvin İl Gelişme Planı, Çevre ve mekânsal gelişme sektörü raporu, Artvin
  • Anonim (2014) Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Hatila Vadisi Milli Parkı, http://www.milliparklar.gov.tr/mp/hatilavadisi/index.htm, 10.09.2014
  • Anşin R, Özkan Z C, Eminağaoğlu Ö (2000) Artvin –Atila (Hatilla) Vadisi Milli Parkının vejetasyon yapısına genel bir bakış. Kafkas Üniversitesi Artvin Orman Fakültesi Dergisi 1 (1): 59-71
  • Atay S, Güleryüz G, Orhun C, Seçmen Ö, Vural C (2009) Dağlarımızdaki zenginlik Türkiye’nin 120 alpin bitkisi. Dönence Basım ve Yayın Hizmetleri, İstanbul
  • Booth N (1990) Basic elements of landscape architectural design. Waveland Pres, Inc Illinois, USA
  • Bradshaw A D, Handley J (1982) An ecological approach to landscape design: principles and problems. Landscape Design 138: 30-34
  • Coates F, Kirkpatrick J B (1992) Environmental relationships and ecological responses of some higher plant species on rock cliffs in northern Tasmania. Australian Journal of Ecology 17: 441-449
  • Davis P H (1965 – 1988) Flora of Turkey and East Aegean Islands. Vol. I – XI, Edinburg
  • Dubé RL, Campbell F C (1999) Natural stonescapes, the art and craft of stone placement. Transcontinental Printing, Canada
  • Evans A (1981) Alpines '81: Report of the 5th international rock garden plant conference and show, Conference report. Nottingham, UK
  • Good J E G, Millward D (2007) Alpine plants ecology for gardeners. Timber Press, Portland, Oregon, USA
  • Good R B (1992) L’aménagment de la végétation dans les Alpes Australiennes. Revenue de Géographie Alpine 80 (2): 361–379
  • Grey-Wilson C (2000) Alpines, the new plant library. Lorenz Books, NewYork, USA
  • Güçlü K (1988) Erzurum’da doğal olarak yetişen bazı bitkilerin taş ve kaya bahçeleri ile kuru duvarlarda kullanımları üzerinde bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 19(1): 35–49
  • Karaer F, Terzioğlu S (2012) Hatila Vadisi Milli Parkı uzun devreli gelişme planı, analitik etüt raporu. Ortadoğu Ormancılık Proje Etüt ve Müşavirlik Ticaret A.Ş. (ODOPEM), Ankara
  • Karaşah B (2006) Kentsel dokuda bitkilendirme tasarımında yapılan yanlışlıkların belirlenmesi; Trabzon Örneği, Yüksek Lisans Tezi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon
  • Kowarik I (1995) On the role of alien species in urban flora and vegetation. Urban Ecology 4: 321-338
  • Körner C (1995) Alpine plant diversity: A global survey and functional ınterpretations. In: Chapin FS and Körner C (Eds) Arctic and alpine biodiversity: patterns, causes and ecosystem consequences, Springer, Heildelberg, Germany, pp 45-62
  • Main B Y (1997) Granite outcrops: A collective ecosystem. Journal of the Royal Society of Western Australia 80:113-122
  • Özgüner H (2003) Kentsel peyzajda doğal stilin fonksiyonel değerleri ve bunların klasik stille karşılaştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi A (2): 19-36
  • Terzioğlu S (1998) Uzungöl (Trabzon-Çaykara) ve çevresinin flora ve vejetasyonu. Doktora Tezi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon
  • Terzioğlu S, Anşin R, Kılınç M, Acar C (2007) Vascular plant diversity in Solaklı watershed in Northeastern Turkey. Phytologia Balcanica 13 (2): 213-222
  • Thompson K, Austin K C, Smith R M, Warren P H, Angold P G, Gaston K J (2003) Urban domestic gardens (I): putting small-scale plant diversity in context. Journal of Vegetation Science 14: 71-78
  • Turner K, Lefler L, Freedman B (2005) Plant communities of selected urbanized areas of Halifax, Nova Scota, Canada. Landscape and Urban Planning 71: 191-206
  • TÜBİTAK (2002) Biyolojik çeşitliliğin korunması ve sürdürülebilir kalkınma, VIZYON 2023, TÜBİTAK
Toplam 31 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Derya Sarı

Cengiz Acar

Yayımlanma Tarihi 13 Ocak 2016
Yayımlandığı Sayı Yıl 2015Cilt: 16 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Sarı, D., & Acar, C. (2016). Alpin kayalık habitatlardaki doğal bitki taksonlarının bitkisel tasarımlardaki fonksiyonları bakımından değerlendirilmesi. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 16(2), 144-163. https://doi.org/10.17474/acuofd.54669
AMA Sarı D, Acar C. Alpin kayalık habitatlardaki doğal bitki taksonlarının bitkisel tasarımlardaki fonksiyonları bakımından değerlendirilmesi. AÇÜOFD. Ocak 2016;16(2):144-163. doi:10.17474/acuofd.54669
Chicago Sarı, Derya, ve Cengiz Acar. “Alpin kayalık Habitatlardaki doğal Bitki taksonlarının Bitkisel tasarımlardaki Fonksiyonları bakımından değerlendirilmesi”. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 16, sy. 2 (Ocak 2016): 144-63. https://doi.org/10.17474/acuofd.54669.
EndNote Sarı D, Acar C (01 Ocak 2016) Alpin kayalık habitatlardaki doğal bitki taksonlarının bitkisel tasarımlardaki fonksiyonları bakımından değerlendirilmesi. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 16 2 144–163.
IEEE D. Sarı ve C. Acar, “Alpin kayalık habitatlardaki doğal bitki taksonlarının bitkisel tasarımlardaki fonksiyonları bakımından değerlendirilmesi”, AÇÜOFD, c. 16, sy. 2, ss. 144–163, 2016, doi: 10.17474/acuofd.54669.
ISNAD Sarı, Derya - Acar, Cengiz. “Alpin kayalık Habitatlardaki doğal Bitki taksonlarının Bitkisel tasarımlardaki Fonksiyonları bakımından değerlendirilmesi”. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 16/2 (Ocak 2016), 144-163. https://doi.org/10.17474/acuofd.54669.
JAMA Sarı D, Acar C. Alpin kayalık habitatlardaki doğal bitki taksonlarının bitkisel tasarımlardaki fonksiyonları bakımından değerlendirilmesi. AÇÜOFD. 2016;16:144–163.
MLA Sarı, Derya ve Cengiz Acar. “Alpin kayalık Habitatlardaki doğal Bitki taksonlarının Bitkisel tasarımlardaki Fonksiyonları bakımından değerlendirilmesi”. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, c. 16, sy. 2, 2016, ss. 144-63, doi:10.17474/acuofd.54669.
Vancouver Sarı D, Acar C. Alpin kayalık habitatlardaki doğal bitki taksonlarının bitkisel tasarımlardaki fonksiyonları bakımından değerlendirilmesi. AÇÜOFD. 2016;16(2):144-63.
Creative Commons Lisansı
Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Creative Commons Alıntı 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.