Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Uludağ Göknarı’nda (Abies bornmülleriana mattf.) bazı fidan karakterleri bakımından genetik çeşitlilik

Yıl 2016, Cilt: 17 Sayı: 2, 112 - 118, 30.06.2016
https://doi.org/10.17474/acuofd.55824

Öz

Bu çalışmada; Uludağ Göknarı’nın doğal yayılış alanlarından örneklenen 5 populasyon ve her populasyonda 20 olmak üzere toplam 100 aileye ait fidecik ve 2+0 yaşlı fidan karakterleri bakımından genetik varyasyonlar belirlenmiştir. Ayrıca, elde edilen sonuçların karşılaştırılması amacıyla Doğu Karadeniz Göknarı (Abies nordmanniana Stev.) ve Toros Göknarı’ndan da (Abies cilicica Kotschy.) birer populasyon (her birinden 20 aile)  çalışmaya dahil edilmiştir. Deneme, Ankara İlyakut Orman Fidanlığı açık alan koşulları altında kurulmuştur. Türlere ve populasyonlara ait fidecikler ile bu fideciklerden gelişen 1+0 yaşlı fidanlarda kotiledon sayısı (KS), epikotil boyu (EB) ve hipekotil boyu (HB); iki yaşlı fidanlarda ise fidan boyu (FB), kök boğazı çapı (KBC), tomurcuk bağlama zamanı (TB) ve tomurcuk patlatma zamanı (TP) ölçüm ve gözlemleri yapılmıştır. Bu kapsamda birey ve aile düzeyindeki kalıtım dereceleri ile bazı genetik parametreler ve karakterler arası genetik fenotipik korelasyonlar tahmin edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, iki yaşlı fidan özelliklerinin tümü bakımından populasyon içi (aileler arası) farklılıklar önemli çıkarken, kök boğazı çapı ve tomurcuk bağlama zamanı bakımından populasyonlar arası farklılıklar önemsiz, fidan boyu ve tomurcuk bağlama zamanı bakımından da türler arası farklılıklar önemsiz düzeyde bulunmuştur. Aynı zamanda çalışılan fidecik ve fidan özellikleri bakımından orta ve yüksek düzeyde birey ve aile kalıtım dereceleri [0.09(KS)<hi2<0.193(FB); 0.201(KS)<hf2 <0.529(EB)] tahmin edilmiştir.

Kaynakça

  • Ak A, Yücel E, Ayan S (2012) Relationship between seed germination and catalase enzyme activity of Abies taxa from Turkey, Kas-tamonu University Journal of Forestry Faculty 12(3): 185-188
  • Burdon RD (1982) The roles and optimal place of vegatative propaga-tion in tree breeding stategies, In: Breeding Stategies Including Multiclonal Varieties, Proc IUFRO Joint Meeting Working Par-ties on Genetics, 6-10 September, Sensenstein, 66-83
  • Çalışkan S (2006) Doğal kızılçamlarda (Pinus brutia ten.) populasyon-lar arası ve içi genetik çeşitlilik. Journal of the Faculty of Fo-restry Istanbul University 56(1): 169-196
  • Çiçek F (2000) Kazdağındaki Doğal Abies equitrojani Aschers. Et Sint. Populasyonlarının Adaptif Fidan Karakterlerindeki Genetik Çe-şitlilik. Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen Bilim-leri Enstitüsü, 144s, Ankara
  • Edwards DGW (1981) Improving seed germination in Abies. Proc. Int. Plant Propag Soc J Seed Tech 31: 69- 78
  • Edwards DGW (1982) Collection, processing, testing and storage of true fir seeds: a review. In: Oliver CD, Kenady RM, eds. Procee-dings, Symposium on the Biology and Management of True Fir in the Pacific Northwest; 1981; Seattle/Tacoma, WA. Contrib. 45. Seattle: University of Washington, Institute of Forest Reso-urces: 113B137
  • Falconer DS (1981) Introduction to Quantitative Genetics, 2 nd Edi-tion, Longman Inc. Group U.K. Limited, 340
  • Falconer DS (1989) Introduction to Quantitative Genetics, Longman Scientific Technical, Longman Group U.K. Limited, 438
  • Falconer DS, Maccay TFC (1996) Introduction to Quantitative Gene-tics, 2 nd Edition, Longman Inc. Group U.K. Limited, 4. Edition, 464
  • Gülcü S (2002) Göller yöresi Anadolu karaçamında populasyonlar arası ve populasyon içi genetik çeşitlilik, Doktora Tezi, Karade-niz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 155 s
  • Işık K (1989) Gen kaynakları ve çevre korunmasındaki yeri, çevre ve ormancılık, Doğa ve Çevre Koruma Kültür Dergisi, 5(5):37-42
  • Işık K, Kara N (1997) Altitudinal variation in Pinus brutia Ten. and its implication in genetic conservation and seed transfer in sout-hern Turkey. Silvae Genetica 46(2/3): 113-119
  • Işık F (1998) Kızılçamda (Pinus brutia Ten.) Genetik Çeşitlilik, Kalıtım Derecesi ve Genetik Kazancın Belirlenmesi. Batı Akdeniz Or-mancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, Teknik Bülten No,12, 211
  • Karaşahin H, Tulukçu M, Şengün S, Nur M (2001) Doğu Karadeniz göknarı (Abies nordmanniana (Stev.) Spach.) kozalaklarının to-hum verimi, Türkiye Cumhuriyeti Çevre ve Orman Bakanlığı Orman Ağaçları ve Tohumları Islah Araştırma Müdürlüğü, Anka-ra
  • Ledig FT (1986) Conservation strategies for forest gene resources, Forest Ecology and Management 14: 77-90
  • Lindgren D (1993) The population biology of clonal deployment. N, Clonal Forestry I, Genetics and Biotechnology. Ahuja, M. R. And Libby W. J. (eds.) Spinger Verlag, 49-69
  • Messaoud Y, Bergeron Y, Asselin H (2007) Reproductive potential of balsam fir (Abies balsamea), white spruce (Picea glauca), and black spruce (Picea mariana) at the ecotone between mixed wood and coniferous forests in The boreal zone of Western Quebec, American Journal of Botany 94 (5). 746–754
  • Namkoong G, Synder EB, Stonecypher RW (1966) Heritability and gain concepts for evaluating breeding systems such as seedling seed orchards, Silvae Genetica 15(3): 61-100
  • Sakıcı OE, Ayan S (2016) Türkiye, Azerbaycan ve Orta Asya Türk Dev-letlerinin Orman Varlıkları Bakımından Karşılaştırılması, Türk Dünyası İlmi Araştırmalar Sempozyumu, 29-30 Mayıs, 2016, Ce-lalabat, Kırgızistan
  • Shelbourne CJA (1969) Tree Breeding Methods. New Zealand Forest Research Institute, Technical Paper No, 55, ODC, 165. 3/7, New Zealand
  • SAS Inst. Inc.: SAS/STAT Users’s Guide, Release 6.03 Edition, Cary, NC, (1988), 1028 p,
  • Sokal, RR, Rohlf FJ (1995) Biometry, Third Edition, W. H. Freeman and Company, New York, 887 p
  • Şevik H (2010) Uludağ Göknarı (Abies nordmanniana subsp. bornmül-leriana Mattf.) Populasyonlarında Genetik çeşitliliğin yapılan-ması. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon
  • Ujiie M, Katayose T, Kudoh H (1991) Seasonal changes of chemical components in the cones from various clones of Abies sachali-nensis in a seed orchard and germination test of the mature seeds, Plant Physiology and Biochemistry 48(1)1: 157-182
  • Velioğlu E, Çengel B, Kaya Z (1999) Kaz Dağlarındaki Doğal Karaçam (Pinus nigra Arnold. susp. pallasiana (Lamb.) Holmboe.) Popu-lasyonlarında Genetik Çeşitliliğin Yapılanması, Orman Ağaçları ve Tohumları Islah Araştırma Müdürlüğü, Teknik Bülten No 1, Ankara
  • Yahyaoğlu Z, Ölmez Z (2005) Tohum Teknolojisi ve Fidanlık Tekniği, Kafkas Üniversitesi, Yayın No, 1, Artvin

Genetic variation in some seedling characteristics of Bornmullerian Fir (Abies bornmülleriana mattf.)

Yıl 2016, Cilt: 17 Sayı: 2, 112 - 118, 30.06.2016
https://doi.org/10.17474/acuofd.55824

Öz

In this study, it was determined that genetic diversity on some juvenile seedling and two-year-old seedling characteristics of totally 100 families from 5 populations (20 for each one) sampled from natural distribution area of Bornmullerian Fir. Also for the purpose of comparison of the results one population of Nordmann Fir (Abies nordmanniana Stev.) and one population of Taurus Fir (Abies cilicica Kotschy.), 20 families from each one were included in the study. The experiment was established in İlyakut/Ankara Forest Nursery under open field conditions. Cotyledon number (KS), epicotyl (EB) and hypocotyl length (HB) of juvenile seedlings and seedling height (FB), root collar diameter (KBC), timing of bud set (TB) and bud flushing (TP) of two-year-old seedlings were measured and observed. In this context, individual and family heritabilities, some genetic parameters and genetic and phenotypic correlations between characters were estimated. According to the results obtained, differences between families within the populations were important in terms of all properties of the two-year-old seedlings however differences between populations for root collar diameter and timing of bud set were insignificant. And also insignificant differences between the species were found in terms of these two characters. At the same time middle and high level individual and family heritabilities [0.09(KS) < hi2 < 0.193 (FB); 0.201 (KS) < hf2 < 0.529 (EB)] were estimated for all juvenile and two-year-old seedling traits.

Kaynakça

  • Ak A, Yücel E, Ayan S (2012) Relationship between seed germination and catalase enzyme activity of Abies taxa from Turkey, Kas-tamonu University Journal of Forestry Faculty 12(3): 185-188
  • Burdon RD (1982) The roles and optimal place of vegatative propaga-tion in tree breeding stategies, In: Breeding Stategies Including Multiclonal Varieties, Proc IUFRO Joint Meeting Working Par-ties on Genetics, 6-10 September, Sensenstein, 66-83
  • Çalışkan S (2006) Doğal kızılçamlarda (Pinus brutia ten.) populasyon-lar arası ve içi genetik çeşitlilik. Journal of the Faculty of Fo-restry Istanbul University 56(1): 169-196
  • Çiçek F (2000) Kazdağındaki Doğal Abies equitrojani Aschers. Et Sint. Populasyonlarının Adaptif Fidan Karakterlerindeki Genetik Çe-şitlilik. Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen Bilim-leri Enstitüsü, 144s, Ankara
  • Edwards DGW (1981) Improving seed germination in Abies. Proc. Int. Plant Propag Soc J Seed Tech 31: 69- 78
  • Edwards DGW (1982) Collection, processing, testing and storage of true fir seeds: a review. In: Oliver CD, Kenady RM, eds. Procee-dings, Symposium on the Biology and Management of True Fir in the Pacific Northwest; 1981; Seattle/Tacoma, WA. Contrib. 45. Seattle: University of Washington, Institute of Forest Reso-urces: 113B137
  • Falconer DS (1981) Introduction to Quantitative Genetics, 2 nd Edi-tion, Longman Inc. Group U.K. Limited, 340
  • Falconer DS (1989) Introduction to Quantitative Genetics, Longman Scientific Technical, Longman Group U.K. Limited, 438
  • Falconer DS, Maccay TFC (1996) Introduction to Quantitative Gene-tics, 2 nd Edition, Longman Inc. Group U.K. Limited, 4. Edition, 464
  • Gülcü S (2002) Göller yöresi Anadolu karaçamında populasyonlar arası ve populasyon içi genetik çeşitlilik, Doktora Tezi, Karade-niz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 155 s
  • Işık K (1989) Gen kaynakları ve çevre korunmasındaki yeri, çevre ve ormancılık, Doğa ve Çevre Koruma Kültür Dergisi, 5(5):37-42
  • Işık K, Kara N (1997) Altitudinal variation in Pinus brutia Ten. and its implication in genetic conservation and seed transfer in sout-hern Turkey. Silvae Genetica 46(2/3): 113-119
  • Işık F (1998) Kızılçamda (Pinus brutia Ten.) Genetik Çeşitlilik, Kalıtım Derecesi ve Genetik Kazancın Belirlenmesi. Batı Akdeniz Or-mancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, Teknik Bülten No,12, 211
  • Karaşahin H, Tulukçu M, Şengün S, Nur M (2001) Doğu Karadeniz göknarı (Abies nordmanniana (Stev.) Spach.) kozalaklarının to-hum verimi, Türkiye Cumhuriyeti Çevre ve Orman Bakanlığı Orman Ağaçları ve Tohumları Islah Araştırma Müdürlüğü, Anka-ra
  • Ledig FT (1986) Conservation strategies for forest gene resources, Forest Ecology and Management 14: 77-90
  • Lindgren D (1993) The population biology of clonal deployment. N, Clonal Forestry I, Genetics and Biotechnology. Ahuja, M. R. And Libby W. J. (eds.) Spinger Verlag, 49-69
  • Messaoud Y, Bergeron Y, Asselin H (2007) Reproductive potential of balsam fir (Abies balsamea), white spruce (Picea glauca), and black spruce (Picea mariana) at the ecotone between mixed wood and coniferous forests in The boreal zone of Western Quebec, American Journal of Botany 94 (5). 746–754
  • Namkoong G, Synder EB, Stonecypher RW (1966) Heritability and gain concepts for evaluating breeding systems such as seedling seed orchards, Silvae Genetica 15(3): 61-100
  • Sakıcı OE, Ayan S (2016) Türkiye, Azerbaycan ve Orta Asya Türk Dev-letlerinin Orman Varlıkları Bakımından Karşılaştırılması, Türk Dünyası İlmi Araştırmalar Sempozyumu, 29-30 Mayıs, 2016, Ce-lalabat, Kırgızistan
  • Shelbourne CJA (1969) Tree Breeding Methods. New Zealand Forest Research Institute, Technical Paper No, 55, ODC, 165. 3/7, New Zealand
  • SAS Inst. Inc.: SAS/STAT Users’s Guide, Release 6.03 Edition, Cary, NC, (1988), 1028 p,
  • Sokal, RR, Rohlf FJ (1995) Biometry, Third Edition, W. H. Freeman and Company, New York, 887 p
  • Şevik H (2010) Uludağ Göknarı (Abies nordmanniana subsp. bornmül-leriana Mattf.) Populasyonlarında Genetik çeşitliliğin yapılan-ması. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon
  • Ujiie M, Katayose T, Kudoh H (1991) Seasonal changes of chemical components in the cones from various clones of Abies sachali-nensis in a seed orchard and germination test of the mature seeds, Plant Physiology and Biochemistry 48(1)1: 157-182
  • Velioğlu E, Çengel B, Kaya Z (1999) Kaz Dağlarındaki Doğal Karaçam (Pinus nigra Arnold. susp. pallasiana (Lamb.) Holmboe.) Popu-lasyonlarında Genetik Çeşitliliğin Yapılanması, Orman Ağaçları ve Tohumları Islah Araştırma Müdürlüğü, Teknik Bülten No 1, Ankara
  • Yahyaoğlu Z, Ölmez Z (2005) Tohum Teknolojisi ve Fidanlık Tekniği, Kafkas Üniversitesi, Yayın No, 1, Artvin
Toplam 26 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Süleyman Gülcü

Nil Dilek Özbedel

Yayımlanma Tarihi 30 Haziran 2016
Kabul Tarihi 29 Haziran 2016
Yayımlandığı Sayı Yıl 2016Cilt: 17 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Gülcü, S., & Özbedel, N. D. (2016). Uludağ Göknarı’nda (Abies bornmülleriana mattf.) bazı fidan karakterleri bakımından genetik çeşitlilik. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 17(2), 112-118. https://doi.org/10.17474/acuofd.55824
AMA Gülcü S, Özbedel ND. Uludağ Göknarı’nda (Abies bornmülleriana mattf.) bazı fidan karakterleri bakımından genetik çeşitlilik. AÇÜOFD. Kasım 2016;17(2):112-118. doi:10.17474/acuofd.55824
Chicago Gülcü, Süleyman, ve Nil Dilek Özbedel. “Uludağ Göknarı’nda (Abies bornmülleriana mattf.) Bazı Fidan Karakterleri bakımından Genetik çeşitlilik”. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 17, sy. 2 (Kasım 2016): 112-18. https://doi.org/10.17474/acuofd.55824.
EndNote Gülcü S, Özbedel ND (01 Kasım 2016) Uludağ Göknarı’nda (Abies bornmülleriana mattf.) bazı fidan karakterleri bakımından genetik çeşitlilik. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 17 2 112–118.
IEEE S. Gülcü ve N. D. Özbedel, “Uludağ Göknarı’nda (Abies bornmülleriana mattf.) bazı fidan karakterleri bakımından genetik çeşitlilik”, AÇÜOFD, c. 17, sy. 2, ss. 112–118, 2016, doi: 10.17474/acuofd.55824.
ISNAD Gülcü, Süleyman - Özbedel, Nil Dilek. “Uludağ Göknarı’nda (Abies bornmülleriana mattf.) Bazı Fidan Karakterleri bakımından Genetik çeşitlilik”. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 17/2 (Kasım 2016), 112-118. https://doi.org/10.17474/acuofd.55824.
JAMA Gülcü S, Özbedel ND. Uludağ Göknarı’nda (Abies bornmülleriana mattf.) bazı fidan karakterleri bakımından genetik çeşitlilik. AÇÜOFD. 2016;17:112–118.
MLA Gülcü, Süleyman ve Nil Dilek Özbedel. “Uludağ Göknarı’nda (Abies bornmülleriana mattf.) Bazı Fidan Karakterleri bakımından Genetik çeşitlilik”. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, c. 17, sy. 2, 2016, ss. 112-8, doi:10.17474/acuofd.55824.
Vancouver Gülcü S, Özbedel ND. Uludağ Göknarı’nda (Abies bornmülleriana mattf.) bazı fidan karakterleri bakımından genetik çeşitlilik. AÇÜOFD. 2016;17(2):112-8.
Creative Commons Lisansı
Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Creative Commons Alıntı 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.