Halyomorpha halys (Kahverengi kokarca) (Stål, 1855) (Hemiptera: Pentatomidae) Türkiye için yeni istilacı bir tür olmasına rağmen, kısa bir sürede Doğu Karadeniz Bölgesi’nde hızla yayılma imkanı bulmuştur. Yayılış gösterdiği diğer ülkelerin en önemli zararlısı konumunda olan bu türün, ülkemizde ise Doğu Karadeniz Bölgesi’nde mısır, fasulye, fındık ve kivi bitkilerinde yoğun olarak beslendiği gözlemlenmiştir. H. halys’ın mücadelesinde henüz tam bir entegre mücadele stratejisi oluşturulmamıştır. Bu kapsamda en çok kullanılan yöntem kimyasal mücadele olmasına rağmen, biyolojik, biyoteknik mücadeleler konusunda çalışmalar devam etmektedir. Bu çalışmada da feromon ve ışık tuzaklarının etkinliği araştırılmaya çalışılmıştır. İçerilerinde PHEROCON® feromonu bulunan tuzaklar ve ışık tuzakları, 2019 yılının Nisan-Ekim aylarında asılı olarak kalmış ve her hafta düzenli olarak kontrolleri yapılmıştır. Yapılan kontroller sonucu bir ışık tuzağına 30.12 (0-85), feromon tuzağına ise 24.72 (1-69) H. halys’ın erginlerinin düştüğü tespit edilmiştir. Araştırmanın yapıldığı süre boyunca (27 hafta) bir feromon tuzağına toplam 618, bir ışık tuzağına da 753 adet H. halys ergini düşmüştür. Işık tuzaklarına ve feromon tuzaklarına düşen böcek sayıları karşılaştırıldığında, erken dönemde her iki tuzağa da düşen böcek sayısının birbirlerine yakın olduğu saptanırken, orta dönemde ışık tuzaklarında, geç dönemde ise feromon tuzaklarında yakalanan böcek sayılarını daha fazla olduğu gözlemlenmiştir. Bu sonuçlara göre, H. halys’a karşı yürütülecek mücadelede, ışık ve feromon tuzaklarının birlikte kullanılmaları, zararlı popülasyonunu azaltacağı kanısına varılmıştır.
there is a new invasive species for Turkey in the short time it has rapidly spread in the Eastern Black Sea Region. The economic harm of this species is the most important pest of other countries. H.halys has been observed that it feeds heavily on corn, bean, hazelnut and kiwi plants. In the fight of H.halys, a complete integrated control strategy (IPM) has not been developed yet. Although the most commonly used chemical control in this context, studies continues on biological and biotechnical control. In this study, the effectiveness of pheromones and light traps were tried to be investigated. The light traps and pheromone traps with PHEROCON® pheromones remained suspended in April-October 2019 and were regularly checked every week. As a result of the controls, it was determined that adults of 30.12 (0-85) in one light trap and 24.72 (1-69) in pheromone trap of H. halys. During the study period (27 weeks), a total of 618 H. halys adolescents fell to a pheromone trap and 753 adolescents to a light trap. According to these results, it was concluded that the use of light and pheromone traps together would decrease the harmful population in the control against H.halys.
